Odkryj fascynujący świat najstarszych książek na świecie! Czy zastanawiałeś się kiedyś, jaka była pierwsza książka w historii ludzkości? A może ciekawi cię, które dzieła pretendują do miana najstarszej książki świata? W tym artykule zabierzemy cię w niezwykłą podróż przez dzieje książki, od glinianych tabliczek z Mezopotamii po chińskie zwoje drukowane. Poznasz najstarsze księgi, które przetrwały do naszych czasów. Przygotuj się na spotkanie z prawdziwymi skarbami ludzkiej myśli i kreatywności!
Kandydaci do tytułu najstarszej książki
Wśród dzieł pretendujących do miana najstarszej książki na świecie znajdziemy różnorodne teksty, pochodzące z odległych epok i kultur. Oto niektóre z nich:
- Teksty religijne:
- Biblia – zbiór ksiąg uznawanych za święte przez chrześcijan i żydów
- Tora – najważniejsze pismo judaizmu, zawierające pierwsze pięć ksiąg Biblii
- Wedy – zbiór świętych pism hinduizmu, przekazywanych początkowo ustnie
- Dzieła literackie:
- Epos o Gilgameszu – mezopotamski epos, jeden z najstarszych zachowanych utworów literackich
- Iliada Homera – starogrecki epos opowiadający o wojnie trojańskiej
- Traktaty naukowe i filozoficzne:
- Dzieła Arystotelesa – pisma jednego z najwybitniejszych filozofów starożytnej Grecji
- Elementy Euklidesa – fundamentalne dzieło matematyczne z III w. p.n.e.
Sprawdź: Książki dla młodzieży, które warto przeczytać
Precyzyjne datowanie tych dzieł bywa trudne, gdyż często są to teksty przekazywane początkowo ustnie i zapisywane dopiero po wielu latach. Dodatkowo, zachowane manuskrypty mogą być kopiami wcześniejszych, niezachowanych oryginałów, co utrudnia ustalenie ich faktycznego wieku.
Diamant Sutra – obecnie uznawana za najstarszą książkę
Obecnie za najstarszą książkę świata uznaje się Diamant Sutrę – buddyjski tekst wydrukowany w 868 roku n.e. w Chinach. Jest to zwój o długości około 5 metrów, zawierający fragmenty nauk Buddy oraz ilustracje.
Diamant Sutra została wydrukowana techniką drzeworytu, czyli za pomocą drewnianych klocków, na których wyżłobiono tekst i obrazy. Taka metoda druku pozwalała na tworzenie wielu kopii tekstu, co przyczyniło się do rozprzestrzenienia buddyzmu w Chinach i innych krajach Azji.
Odnalezienie Diamant Sutry w jaskiniach Mogao w prowincji Gansu było przełomowym odkryciem, które rzuciło nowe światło na historię druku i książki. Choć sama treść sutry była znana wcześniej, to właśnie ten egzemplarz, datowany precyzyjnie na 868 rok, uznano za najstarszą zachowaną książkę na świecie.
Inne stare i cenne książki
Oprócz Diamant Sutry, na miano najstarszej książki świata zasługują także inne cenne manuskrypty i starodruki:
- Księga Umarłych – zbiór egipskich tekstów grobowych z okresu Nowego Państwa (XVI-XI w. p.n.e.), zawierający zaklęcia i wskazówki dla zmarłych w zaświatach. Choć nie jest to książka w dzisiejszym rozumieniu, stanowi ważne świadectwo wierzeń i praktyk starożytnych Egipcjan.
- Kodeks Leicester – notatnik Leonarda da Vinci z początku XVI wieku, zawierający szkice i rozważania na tematy naukowe, takie jak geologia, astronomia czy hydrologia. Ten cenny manuskrypt daje wgląd w genialny umysł renesansowego artysty i wynalazcy.
Zobacz także: Najpiękniejsze książki o miłości dla młodzieży – Lista
Choć może nie są one najstarsze w sensie chronologicznym, to ich wartość historyczna i kulturowa jest nieoceniona. Stanowią one świadectwo rozwoju myśli ludzkiej i ewolucji formy książki na przestrzeni dziejów.
Podsumowanie
Najstarsze książki świata to fascynujące okno na przeszłość ludzkości. Od glinianych tabliczek z Mezopotamii, przez chińskie zwoje drukowane, aż po iluminowane kodeksy średniowiecznej Europy – każda z nich ma swoją unikalną historię i znaczenie. Choć precyzyjne określenie, która książka jest najstarsza, pozostaje kwestią dyskusyjną, to bez wątpienia wszystkie one zasługują na nasze zainteresowanie i szacunek. Są one bowiem nie tylko zabytkami, ale przede wszystkim nośnikami idei, które ukształtowały naszą cywilizację.